Świadczenie pielęgnacyjne to pomoc finansowa dla osób, które zrezygnowały z zatrudnienia lub go nie podjęły z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad swoim podopiecznym.
Aktualnie świadczenie pielęgnacyjne wynosi 2458 zł., zatem pomoc jest realna i w przypadku uzyskania decyzji odmownej – nie warto z niej szybko rezygnować.
Dzisiaj kilka słów o tym jak napisać odwołanie od decyzji odmawiającej przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne?
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
- matce lub ojcu;
- opiekunowi faktycznemu dziecka;
- osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
- innym osobom na których zgodnie z przepisami ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
- nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.
Przy czym należy pamiętać, że moment powstania niepełnosprawności nie stanowi relewantnej przesłanki prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
Z mojego doświadczenia wiem, że mimo powyższego, Organy nadal bardzo często powołują się m.in. na brak spełnienia przesłanki dotyczącej chwili powstania niepełnosprawności. Dlatego w takich przypadkach kluczowym jest wniesienie odwołania.
Jeżeli zatem Twoja sytuacja życiowa odzwierciedla wyżej wymienione przesłanki to masz podstawy do tego aby starać się o świadczenie lub ewentualnie zaskarżyć decyzję, w której świadczenia Ci odmówiono.
Jak złożyć odwołanie?
W przypadku odmowy świadczenia pielęgnacyjnego, odwołanie powinieneś złożyć do Samorządowego Kolegium Odwoławczego za pośrednictwem Organu, który ją wydał – MOPS lub GOPS.
Przewidziany termin do złożenia odwołania to 14 dni od dnia otrzymania decyzji.
Odwołanie powinno zawierać:
- dane osobowe osoby składającej wniosek,
- datę przygotowania odwołania,
- numer oraz datę decyzji, w której odrzucono wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego,
- wskazanie, z jakich powodów nie zgadzasz się z wydaną decyzją,
- przedstawienie swoich żądań.
Najczęstszymi powodami, dla których Organy odmawiają przyznania świadczenia to np.:
1. brak związku pomiędzy rezygnacją lub niepodjęciem zatrudniania a koniecznością sprawowania opieki.
Z normy art. 17 ust. 1 ustawy wynika, że podstawową przesłanką, jaką musi spełnić osoba ubiegająca się oświadczenie pielęgnacyjne jest rezygnacja z pracy zarobkowej. Przy czym rezygnacja musi być spowodowana koniecznością sprawowania permanentnej opieki nad osobą bliską o określonym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie pielęgnacyjne nie jest bowiem przyznawane za samą opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, gdyż wynika ona z prawnego i moralnego obowiązku. Świadczenie przyznawane jest za faktyczny brak możliwości podjęcia zatrudnienia z powodu konieczności sprawowania tej opieki lub za rezygnację z zatrudnienia w celu jej sprawowania. Nie może być ono traktowane jako zastępcze źródło dochodu”.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 13 lipca 2022 roku, sygn. akt II SA/Po 318/22 zaznaczył, iż:
„rezygnacja z zatrudnienia oznacza poświęcenie się na rzecz drugiej osoby. Może to przybrać postać:
- realizacji czynności fizycznych,
- wsparcia psychicznego polegającego na wspólnym przebywaniu,
- rozmowie,
- pomocy w codziennych czynnościach,
- czy po prostu kontrola osoby niepełnosprawnej.”
2. uznanie przez Organ, iż wnioskodawca nie zrezygnował z zatrudnienia.
Należy jednak pamiętać, że dla ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego bez znaczenia pozostaje, czy opiekun we wcześniejszym okresie pracował i jaki był charakter jego zatrudnienia.
Istotne jest bowiem to, że jest zdolny do podjęcia pracy, ale nie może tego uczynić ze względu na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, przy czym zakres tej opieki uniemożliwia jakąkolwiek aktywność zawodową.
Zatem nawet jeżeli wcześniej nie pracowałeś to nadal możesz ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne.
3. Odmowa z uwagi na pozostawanie w związku małżeńskim z osobą na rzecz której świadczona jest opieka.
Fakt pozostawania z osobą niepełnosprawną w związku małżeńskim nie eliminuje z kręgu osób uprawnionych do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 stycznia 2013 r., I OSK 1196/12 wskazał, że przepis art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych ma w pełni zastosowanie do będącego osobą sprawną małżonka, ubiegającego się o przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z powodu opieki nad współmałżonkiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Kolejno NSA w ww. wyroku wskazał, że nie można twierdzić, iż ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach posługując się w art. 17 ust. 1 pkt 2 pojęciem “innych osób, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności”, nie dotyczy współmałżonków.
Biorąc pod uwagę ilość czynników, które mogą wpłynąć na rozstrzygnięcie Twojego wniosku, w mojej ocenie zawsze warto odwołać się od decyzji. Z uwagi na fakt, że większość z powyższych przesłanek ma charakter sticte ocenny – niejednokrotnie SKO postrzega je inaczej niż Organ.
Pozdrawiam,
adw. Diana Jezior – Skóra
