Stwierdzenie nabycia spadku – co warto wiedzieć?

Zastanawiasz się jak napisać wniosek o stwierdzenie nabycia spadku? Nie wiesz jakie dokumenty przygotować? Zastanawiasz się czy wniosek podlega opłacie? Na wszystkie te pytania uzyskasz odpowiedź w niniejszym wpisie.

Myśląc o prawniku znaczna część osób myśli właśnie o sprawach spadkowych. W każdej rodzinie temat dziedziczenia, spadku i sądu pojawił się nie raz czy dwa, dlatego też o tym dzisiejszy wpis.

Po co jest stwierdzenie nabycia spadku?

Co do zasady, do nabycia spadku dochodzi z mocy prawa w dacie otwarcia spadku, tj. w chwili śmierci spadkodawcy. Dziedziczenie następuje zatem niezależnie od tego czy sporządzono w tym przedmiocie jakiekolwiek dokumenty. Jednakże ze względów praktycznych celowe jest, aby spadkobierca legitymował się wobec osób trzecich stosownym dokumentem potwierdzającym jego następstwo prawne po spadkodawcy. Temu właśnie służy stwierdzenie nabycia spadku.

Stwierdzenie nabycia spadku może też być przydatne w sytuacji, gdy w skład masy spadkowej wchodzi nieruchomość. Warto zaznaczyć, że bez takiego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie będziemy mogli wykazać, że jesteśmy właścicielami co uniemożliwi nam jej sprzedaż.

kto może złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?

Podmiotami, które mogą złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku są osoby, które mają w tym interes prawny i są to w szczególności:

  • spadkobiercy
  • zapisobiercy,
  • wierzyciele spadkodawcy,
  • wierzyciele spadkobiercy,
  • uprawnieni do zachowku,
  • spadkobiercy tych ze spadkobierców zmarłego, którzy zmarli przed stwierdzeniem nabycia spadku.

jak złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?

Należy pamiętać, że wniosek o stwierdzenie nabycia spadku nie jest ograniczone żadnym terminem. Może być złożony zatem zarówno bezpośrednio po śmierci spadkodawcy (z pewnym zastrzeżeniem opisanym poniżej), jak również kilka lat po tej dacie.

Warto podkreślić jednak, że jeżeli od chwili śmierci spadkodawcy nie upłynęło jeszcze 6 miesięcy to spadkobiercy muszą złożyć stosowne oświadczenia. Spadkobiercy mogą przyjąć spadek lub go odrzucić.

do jakiego sądu skierować wniosek?

Wniosek należy złożyć do sądu właściwego ze względu na miejsce zwykłego pobytu spadkodawcy – najczęściej ostatnie miejsce zamieszkania.

Gdyby jednak nie dało się ustalić takiego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy w Polsce to wtedy właściwy będzie sąd, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część.

Wniosek możesz osobiście zanieść do sądu lub wysłać pocztą.

co we wniosku?

We wniosku należy wskazać:

  • oznaczenie sądu,
  • wskazanie kto jest wnioskodawcą (imię, nazwisko, miejsce zamieszkania, nr PESEL),
  • wskazać kto jest spadkobiercą (imię, nazwisko, miejsce zamieszkania),
  • określić żądanie, czyli wskazać czego wnioskodawca się domaga – np. stwierdzenia, że spadek po zmarłym nabyły ściśle określone osoby, w określonych częściach, na podstawie ustawy lub testamentu,
  • uzasadnić wniosek i przedłożyć oryginalny odpis (skróconego lub zupełnego) aktu zgonu zmarłego oraz odpisy (skrócone lub zupełne) aktów urodzenia bądź małżeństwa spadkobierców,
  • odpisy wniosku i załączników dla każdego z uczestników postępowania,
  • podpis wnioskodawcy lub jego pełnomocnika/przedstawiciela ustawowego.

czy wniosek jest odpłatny?

Złożenie wniosku podległa opłacie stałej w kwocie 100 zł.

Może być ona uiszczona w znakach sądowych, które można nabyć w kasie sądu, bądź przelewem bankowym (wtedy należy do wniosku załączyć dodatkowo potwierdzenie realizacji takiego przelewu).

Dodatkowo musi być wniesiona również opłata za wpis do rejestru spadkowego w wysokości 5 zł. Nie może być ona uiszczona w znakach sądowych, lecz jedynie w samej kasie sądu bądź w drodze przelewu bankowego.

co po złożeniu wniosku?

Po wpłynięciu wniosku sąd sprawdza czy nie zawiera on żadnych braków formalnych. Jeżeli Twój wniosek nie będzie spełniał w/w wymogów to sąd wezwie Cię do ich uzupełnienia w wyznaczonym terminie.

Jeżeli sąd uzna natomiast, że wniosek spełnia wszystkie wymogi formalne lub zostały one uzupełnione w zakreślonym terminie, to następnym krokiem będzie wyznaczenie posiedzenia. Sąd wzywa wnioskodawcę oraz wszystkich spadkobierców. W toku posiedzenia spadkobiercy będą składać zapewnienie spadkowe. Powyższe oznacza pytania od Sądu dotyczące spadkodawcy, spadkobierców oraz pozostawionego testamentu.

Postępowanie nie zawsze zakończy się na pierwszej rozprawie. Bowiem jeżeli zapewnienie nie zostało złożone albo zapewnienie lub inne dowody nie będą uznane przez sąd za wystarczające Sąd wyznacza kolejny termin.

Zakończenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku

Jeżeli wszystkie okoliczności zostaną przez Sąd ustalone, Sąd wydaje postanowienie. W postanowieniu sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, jak również wysokość ich udziałów.

Pamiętaj, że Sąd nie prześle Ci odpisu postanowienia stwierdzającego nabycie spadku pocztą ani w żaden inny sposób. Aby go otrzymać, musisz złożyć pisemny wniosek. Aktualnie wniosek taki podlega opłacie w kwocie 20 złotych za każde rozpoczęte 10 stron wydanego dokumentu.

grafika – DJS-kancelaria.pl

Jak widzisz, postępowanie spadkowe co do zasady nie jest skomplikowane, jednakże ewentualne braki formalne popełnione przy składaniu wniosku mogą niepotrzebnie przedłużyć postępowanie.

Jeżeli masz jakiekolwiek pytania lub chciałbyś skorzystać z mojej pomocy przy przygotowaniu wniosku oraz reprezentacji w sądzie – zapraszam do kontaktu.

Pozdrawiam,

adw. Diana Jezior – Skóra